Dit beeld kan haast geen woorden verdragen. Van deze gewelddadige kruisafname word ik onpasselijk en emotioneel. Het herinnert mij aan het nieuwsitem waarin een kind onthoofd werd in Syrië. Mensen kunnen blijkbaar altijd nog iets gruwelijkers verzinnen om elkaar af te maken. Ik kan de martelingen niet aanzien en kan er met moeite gedachtes aan wijden. Alsof ‘de laatste dagen’ almaar heftiger worden: apocalyptische tijden.
Toen ik het beeld voor het eerst zag, was ik benieuwd naar hoe de kunstenaar zoiets tot stand had gebracht. Wat waren zijn beweegredenen? Jan Tregot zegt het volgende over De laatste dagen:
‘Als ik een video van IS-strijders zie in het journaal, dan valt mij op dat hun terreur ook duidelijk gericht is tegen Europa als christelijke cultuur. IS-strijders verwijzen vaak naar ‘de kruisvaders’ en ze zeggen dat ze zullen optrekken naar Rome als heilige stad en onze kruisen zullen breken.
Maar hoeveel mensen zijn er nog – in vooral de rijke landen van Europa – die vinden dat ze in een christelijke cultuur leven? Hoeveel kinderen groeien er nog op met dat gevoel? Daardoor kreeg ik het idee dat IS-strijders een cultuur willen aanvallen die al stervende is. Alsof ze de gekruisigde Christus, als meest voorkomende symbool van christelijke cultuur, alsnog willen verminken.
Ik besloot na de moord op de Franse priester Jacques Hamel om deze sculptuur te gaan maken. Een moord door een jihadist op een priester die bezig is met het opdragen van de mis, is in Europa de meest nadrukkelijke aanval op de christelijke cultuur. Mijn sculptuur refereert aan de angst die er heerst dat onze samenleving ook steeds meer door religieus geweld onder druk komt te staan.’
De kunstenaar gebruikte een oude corpus als uitgangspunt voor dit beeld. Dat verwijst niet alleen naar de marteldood van Jezus Christus, ook draagt het altijd de belofte van de opstanding en de terugkomst met zich mee. Maar wanneer komt er een einde aan de martelingen, de mensonterende toestanden? Ik verlang naar het herstel van alle dingen en zucht met de laatste woorden van de Bijbel: ‘Kom Heer Jezus!’
Deze blog verscheen eerder op 24 februari 2017 in Lazarusmagazine.
Afbeelding: Jan Tregot De laatste dagen, 2016 / 2017, Arduin, gips, esdoornhout, jatobahout, roestvrij staal, leer, olieverf 90,5 x 88 x 60 cm
Beschildering corpus Erik van de Beek. Foto Anton Houtappels.
Dit beeld is te zien in de expositie Kunst und Religion in Museum Katharinenhof Kranenburg tot 14 mei 2017.